ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Standardı

iso-14001-cevre-yonetim-sistemi-standardi.jpg

Bütün kuruluşların, çevre politikaları ve amaçlarıyla uyumlu olarak, faaliyetlerinin, ürünlerinin ve hizmetlerinin çevre üzerindeki etkilerini kontrol  etmek  suretiyle, kusursuz bir çevre  performansına ulaşmada ve  bunu göstermede ilgileri her geçen gün artmaktadır. Kuruluşlar bu tür uygulamaları, çevre korumayı teşvik eden daha sıkı hükümler ihtiva eden mevzuat, çevre korumayı teşvik eden ekonomi politikaları ve diğer tedbirler ve ilgili tarafların sürdürülebilir kalkınma ve genel çevre meselelerine karşı gösterdikleri gittikçe artan ilgileri çerçevesinde gerçekleştirmektedir.

Pek  çok  kuruluş,  çevre  performanslarını  değerlendirmek  amacıyla  çevreyle  ilgili  faaliyetlerini  gözden geçirmekte  veya  denetletmektedir.  Ancak,  bu  \”gözden  geçirme\”  ve  \”tetkik\”  işlemleri,  tek  başlarına,  bir kuruluşun çevre performansının, yasal ve çevre politikası  şartlarını sadece şu an için değil, aynı zamanda gelecekte de karşılamada yeterli olmamaktadır. Bu işlemlerin etkin olabilmesi için, kuruluşla bütünleştirilmiş ve uygun yapılandırılmış bir yönetim sistemi içinde yürütülmesi gerekmektedir.

Çevre yönetimiyle ilgili uluslararası standardlar, kuruluşlara, ekonomik ve çevresel hedeflerine ulaşabilmeleri konusunda  yardımcı  olmak  için,  diğer  yönetim  ihtiyaçlarıyla  bütünleştirilebilen  etkin  bir  çevre  yönetim sisteminin (ÇYS) başlıca unsurlarını sağlamak amacıyla düzenlenmektedir. Diğer uluslararası standardlar gibi,  bu  standardlar  da,  tarife  dışı  ticarî  engeller  oluşturmak  veya  bir  kuruluşun  yasal  yükümlülüklerini değiştirmek veya artırmak amacını gütmemektedir.

Bu standard, bir kuruluşa, önemli çevresel konularda bilginin ve yasal şartların dikkate alınması için gerekli bir  politikayı  ve  amaçları  geliştirmesine  ve  uygulamasına  imkân  vermek  amacıyla,  bir  çevre  yönetim sisteminin şartlarını belirtmektedir. Bu standardın, her çeşit ve büyüklükteki kuruluşa uygulanması ve değişik coğrafî,  kültürel  ve  sosyal   şartlara  uyarlanması  amaçlanmaktadır. Böyle  bir  sistem,  bir  kuruluşa;  bir  çevre politikası  geliştirme,  bu   politika  taahhütlerini   gerçekleştirmek  için  amaçları  ve  süreçleri   oluşturma, performansını geliştirmek için gerekli adımı atma ve sistemin bu standardın şartlarıyla uyumunu gösterme imkânını vermektedir. Bu standardın genel amacı, sosyo-ekonomik ihtiyaçlarla dengeli bir şekilde, çevrenin korunmasını  ve kirlenmesinin önlenmesini desteklemektir. Pek çok  şartın aynı zamanda  karşılanabileceği veya bu şartların her zaman yeniden düzenlenebileceği hususu gözönünde bulundurulmalıdır.

Bu  standard,  bir  kuruluşun,  yükümlü  olduğu  yasal  ve  diğer  şartları  dikkate  alan  politika  ve  amaçları geliştirmesine ve uygulamasına imkân veren bir çevre yönetim sistemi için gerekli şartları ve önemli çevre boyutları hakkında bilgiyi  kapsar. Bu standard, kuruluşun kontrol  altında tutabildiği ve etkileyebildiği çevre boyutlarına uygulanır. Bu standardın kendisi, özel çevre performansı kriterleri tespit etmez.

Bu standard, aşağıdaki hususları amaçlayan herhangi bir kuruluşa uygulanabilir.

a) Bir çevre yönetim sisteminin oluşturulması, uygulanması, sürdürülmesi ve iyileştirilmesi,
b) Kuruluş tarafından beyan edilen çevre politikasına uymanın taahhüt edilmesi,
c) Aşağıdaki hususlardan herhangi birisi yoluyla bu standarda uyumun gösterilmesi,
  1) Öz belirleme ve öz beyanda bulunulması,
  2) Müşteriler gibi, ilgili taraflarla olan uyumun doğruluğunun araştırılması,
  3) Kuruluşun dışındaki bir tarafça öz beyanın doğruluğunun araştırılması,
  4) Haricî bir kuruluş tarafından çevre yönetim sisteminin belgelendirmesinin/tescilinin araştırılması.

ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi´nin sağladığı avantajlar:

Ulusal ve/veya uluslararası mevzuatlara uyumun artırılması

 Kamu ihalelerinde ön şartın sağlanması

Çevresel performansın artırılması

Market Stratejileri:

 Uluslar arası rekabette avantaj sağlaması

Firma itibar ve pazar payının artırılması

Maliyet kontrolünün geliştirilmesiyle masrafların azaltılması ve verimliliğin artırılması

Acil durumlara (deprem,yangın, sel vb.) ve kazalara karşı hazırlıklı bulunarak mesuliyetle sonuçlanan kaza vb. olayların azaltılması

Kirliliğin kaynaktan başlayarak kontrol altına alınması ve azaltılması

Girdi malzemeleri ve enerji tasarrufu sağlanması

 İzin ve yetki belgelerinin alınmasının kolaylaştırılması

ISO 14001 tüm dünyaca bilinen ve kullanılan ortak bir dil olduğundan global pazarda kabul edilebilirliğin sağlanması

Kaynak: TS EN ISO 14001 / Nisan 2005

scroll to top