İlk önce ABD’de tohumları atılan franchising kavramı son yıllarda başta Avrupa olmak üzere pek çok ülkeye yayılmış durumda. Uluslararası markaların öncülüğünü yaptığı bu sistemde tanınmış markalar belirli bir bedel karşılığında sistemini başka yatırımcılara kullandırarak karşılıklı kar sağlıyor. Zincirleşerek yayılma prensibine dayalı olan franchising büyük markaların yayılmaları ve isimlerini devam ettirmelerinde de en etkili iş modellerinden biri. Karşılıklı kar sağlama amacına dayalı olan franschising’de sistemin düzgün işlemesi için uyulması gereken bazı şartlar var.
Franchise veren şirketler karşı tarafta hangi kriterleri arıyor?
1. Öncelikle franchisor yani franschise veren marka, birlikte iş yapacağı markada iş modeline uygunluk arıyor. Franchising ciddi bir iş olması sebebiyle franchise sistemini alan şirketin bu alanda ciddi mesai harcaması ve sistemin işleyişini kârlı tutması gerekiyor.
2. Franchising alan markanın müşteri ile buluşacak doğru bir lokasyon tercih etmesi marka için son derece önemli. Doğru lokasyon marka değerini de olumlu yönde etkiliyor ve satış oranını doğrudan artırıyor.
3. Franchise veren marka karşı tarafın franchising bedeli ve royalty bedeli gibi marka katkı paylarını ödemesini bekliyor. Bu nedenle isim hakkın alan şirketin markaya sahip olan şirkete bu konularda teminat vermesi gerekiyor.
4. İşletmenin genel ihtiyaçları olan ofis, depo, mağaza veya benzeri fiziksel ortamların isim hakkını alan firmalar tarafından sağlanması gerekiyor.
5. İşletme veya hizmet alanına göre cirodan belirli bir miktarın marka sahibine ödenmesi ve bu konunun karşılıklı güvene dayanarak sözleşmede belirli hale getirilmesi de marka sahibinin önem verdiği konulardan biri.
6. Franchisor şirketler markasını doğru bir iletişimle ve özveri ile temsil edecek bir şirket ararlar. Yıllar boyu emekle oluşturdukları marka imajını doğru bir şekilde yürütebilecek ve iş akdine bağlı kalabilecek şirketler markaların dikkat ettiği noktalardan.
7. Franchise veren şirketler karşı taraftan ürün, reklam ve pazarlama bedellerinin karşılıklı paylaşılması ve marka iletişimi konusunda sağlıklı bir zeminin oluşturulmasının gerekliliğine inanıyor.
8. Franchise hakkını alan şirketin sistemle rekabet etmemesi ve Franchisor’ın kurallarına uyması da marka sahiplerinin karşı tarafta aradığı en önemli kriterler arasında bulunuyor.